| Tipitaka.org | Việt dịch: HT. Thích Minh Châu |
| 1. Chetvāsuttaṃ | I. Đoạn Sát (S.i,41) |
| 71. Sāvatthinidānaṃ. Ekamantaṃ ṭhitā kho sā devatā bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi – | … Đứng một bên, vị Thiên nhân ấy nói lên bài kệ với Thế Tôn: |
| ‘‘Kiṃsu chetvā [jhatvā (sī.), ghatvā (syā. kaṃ.) evamuparipi] sukhaṃ seti, kiṃsu chetvā na socati; | Sát vật gì được lạc? Sát vật gì không sầu? |
| Kissassu ekadhammassa, vadhaṃ rocesi gotamā’’ti. | Có một pháp loại gì, Ngài tán đồng sát hại,Tôn giả Gotama? |
| (Thế Tôn): | |
| ‘‘Kodhaṃ chetvā sukhaṃ seti, kodhaṃ chetvā na socati; | Sát phẫn nộ được lạc, Sát phẫn nộ không sầu, |
| Kodhassa visamūlassa, madhuraggassa devate; | Phẫn nộ với độc căn, Với vị ngọt tối thượng, |
| Vadhaṃ ariyā pasaṃsanti, tañhi chetvā na socatī’’ti. | Pháp ấy, bậc Thánh Hiền, Tán đồng sự sát hại. |
| Sát pháp ấy không sầu, Này (Hiền giả) Thiên nhân. | |
| 2. Rathasuttaṃ | II. Cỗ Xe (S.i,41) |
| 72. ‘‘Kiṃsu rathassa paññāṇaṃ, kiṃsu paññāṇamaggino; | — Cỗ xe hiện tướng gì? Ngọn lửa hiện tướng gì? |
| Kiṃsu raṭṭhassa paññāṇaṃ, kiṃsu paññāṇamitthiyā’’ti. | Vương quốc hiện tướng gì? Phụ nữ hiện tướng gì? |
| ‘‘Dhajo rathassa paññāṇaṃ, dhūmo paññāṇamaggino; | — Cờ hiện tướng cỗ xe, Khói hiện tướng ngọn lửa, |
| Rājā raṭṭhassa paññāṇaṃ, bhattā paññāṇamitthiyā’’ti. | Vua hiện tướng vương quốc, Chồng hiện tướng nữ nhân. |
| 3. Vittasuttaṃ | III. Tài Sản (S.i,42) |
| 73. ‘‘Kiṃsūdha vittaṃ purisassa seṭṭhaṃ, kiṃsu suciṇṇo sukhamāvahati; | — Tài sản gì ở đời, Đối người là tối thượng? Sự gì khéo tu trì, Đưa đến chơn an lạc? |
| Kiṃsu have sādutaraṃ [sādhutaraṃ (ka.)] rasānaṃ, kathaṃjīviṃ [kiṃsujīviṃ (ka.)] jīvitamāhu seṭṭha’’nti. | Vật gì ngọt tối thượng, Trong tất cả vị ngọt? Sống cuộc sống thế nào, Được gọi sống tối thượng? |
| ‘‘Saddhīdha vittaṃ purisassa seṭṭhaṃ, dhammo suciṇṇo sukhamāvahati; | — Lòng tin ở đời này, Là tài sản tối thượng. Chánh pháp khéo tu trì, Đưa đến chơn an lạc. |
| Saccaṃ have sādutaraṃ rasānaṃ, paññājīviṃ jīvitamāhu seṭṭha’’nti. | Sự thật ngọt tối thượng, Trong tất cả vị ngọt. Sống cuộc sống trí tuệ, Được gọi sống tối thượng. |
| 4. Vuṭṭhisuttaṃ | IV. Mưa (S.i,42) |
| 74. ‘‘Kiṃsu uppatataṃ seṭṭhaṃ, kiṃsu nipatataṃ varaṃ; | Vật gì được mọc lên, Là mọc lên tối thượng? Vật gì được rơi xuống, |
| Kiṃsu pavajamānānaṃ, kiṃsu pavadataṃ vara’’nti. | Là rơi xuống tối thượng? Vật gì thường bộ hành? Vật gì thuyết tối thượng? |
| (Một Thiên nhân): | |
| ‘‘Bījaṃ uppatataṃ seṭṭhaṃ, vuṭṭhi nipatataṃ varā; | Hột giống được mọc lên, Là mọc lên tối thượng. Cơn mưa được rơi xuống, |
| Gāvo pavajamānānaṃ, putto pavadataṃ varoti. | Là rơi xuống tối thượng. Con bò thường bộ hành, Con trai thuyết tối thượng. |
| (Thế Tôn): | |
| ‘‘Vijjā uppatataṃ seṭṭhā, avijjā nipatataṃ varā; | Huệ minh được mọc lên, Là mọc lên tối thượng. Vô minh được rơi xuống, |
| Saṅgho pavajamānānaṃ, buddho pavadataṃ varo’’ti. | Là rơi xuống tối thượng. Tăng-già thường bộ hành, Đức Phật thuyết tối thượng. |
| 5. Bhītāsuttaṃ | V. Khủng Bố (S.i,42) |
| 75. ‘‘Kiṃsūdha bhītā janatā anekā, | Vì sao ở đời này, Rất nhiều người sợ hãi, |
| Maggo canekāyatanappavutto; | Dầu con đường đề cập, Dưới hình thức sai biệt? |
| Pucchāmi taṃ gotama bhūripañña, | Con hỏi Gotama, Bậc trí tuệ sáng suốt, |
| Kismiṃ ṭhito paralokaṃ na bhāye’’ti. | Phải an trú chỗ nào, Khỏi sợ hãi đời sau? |
| (Thế Tôn): | |
| ‘‘Vācaṃ manañca paṇidhāya sammā, | Hãy chánh trú lời, ý, Thân nghiệp chớ làm ác. |
| Kāyena pāpāni akubbamāno; | Nếu an trú trong nhà, Với tài sản dồi dào, |
| Bavhannapānaṃ gharamāvasanto, | Hãy tín tâm, nhu hòa, Chia tài sản, hòa nhã. |
| Saddho mudū saṃvibhāgī vadaññū; | An trú bốn pháp này, Không sợ hãi đời sau. |
| Etesu dhammesu ṭhito catūsu, | |
| Dhamme ṭhito paralokaṃ na bhāye’’ti. | |
| 6. Najīratisuttaṃ | VI. Không Già (S.i,43) |
| 76. ‘‘Kiṃ jīrati kiṃ na jīrati, kiṃsu uppathoti vuccati; | — Ai già, ai không già? Thế nào gọi phi đạo? |
| Kiṃsu dhammānaṃ paripantho, kiṃsu rattindivakkhayo; | Vật gì chướng ngại pháp? Vật gì đêm ngày diệt? |
| Kiṃ malaṃ brahmacariyassa, kiṃ sinānamanodakaṃ. | Vật gì uế Phạm hạnh? Vật gì tắm không nước? |
| ‘‘Kati lokasmiṃ chiddāni, yattha vittaṃ [cittaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)] na tiṭṭhati; | Đời bao nhiêu lỗ trống, Trên ấy, tâm không trú? |
| Bhagavantaṃ puṭṭhumāgamma, kathaṃ jānemu taṃ maya’’nti. | Con đến hỏi Thế Tôn, Mong biết câu trả lời! |
| ‘‘Rūpaṃ jīrati maccānaṃ, nāmagottaṃ na jīrati; | — Sắc hữu tình bị già, Danh tánh lại không già, |
| Rāgo uppathoti vuccati. | Tham dục gọi phi đạo, Tham ái, chướng ngại pháp. |
| ‘‘Lobho dhammānaṃ paripantho, vayo rattindivakkhayo; | Tuổi tác đêm, ngày diệt, Nữ nhân uế Phạm hạnh, |
| Itthī malaṃ brahmacariyassa, etthāyaṃ sajjate pajā; | Đắm trước trong uế này, Là toàn thể chúng sanh. |
| Tapo ca brahmacariyañca, taṃ sinānamanodakaṃ. | Khổ hạnh và Phạm hạnh, Là tắm không cần nước, |
| ‘‘Cha lokasmiṃ chiddāni, yattha vittaṃ na tiṭṭhati; | Sáu lỗ trống ở đời, Trên ấy, tâm không trú, |
| Ālasyañca [ālassañca (sī. pī.)] pamādo ca, anuṭṭhānaṃ asaṃyamo; | Biếng nhác và phóng dật, Uể oải, không tự chế, |
| Niddā tandī [tandi (sī.)] ca te chidde, sabbaso taṃ vivajjaye’’ti. | Thụy miên và hôn trầm, Cả sáu lỗ trống này,Cần ly khai tất cả. |
| 7. Issariyasuttaṃ | VII. Tôn Chủ (S.i,43) |
| 77. ‘‘Kiṃsu issariyaṃ loke, kiṃsu bhaṇḍānamuttamaṃ; | — Vật gì chủ ở đời? Hàng hóa gì tối thượng? |
| Kiṃsu satthamalaṃ loke, kiṃsu lokasmimabbudaṃ. | Vật gì làm rỉ sét, Lưỡi kiếm ở trên đời? |
| ‘‘Kiṃsu harantaṃ vārenti, haranto pana ko piyo; | Vật gì ở đời này, Tác thành cõi địa ngục? |
| Kiṃsu punappunāyantaṃ, abhinandanti paṇḍitā’’ti. | Ai đem đi, bị chận? Ai đem đi, được ưa? |
| ‘‘Vaso issariyaṃ loke, itthī bhaṇḍānamuttamaṃ; | Ai thường xuyên đi lại, Được kẻ trí hoan hỷ? |
| Kodho satthamalaṃ loke, corā lokasmimabbudā. | — Thế lực chủ ở đời, Nữ nhân, vật tối thượng. |
| ‘‘Coraṃ harantaṃ vārenti, haranto samaṇo piyo; | Phẫn nộ làm rỉ sét, Lưỡi kiếm ở trên đời. |
| Samaṇaṃ punappunāyantaṃ, abhinandanti paṇḍitā’’ti. | Kẻ trộm ở đời này, Tác thành cõi địa ngục. |
| Trộm đem đi, bị chận, Sa-môn đem, được ưa, | |
| Sa-môn thường đi lại, Được kẻ trí hoan hỷ. | |
| 8. Kāmasuttaṃ | VIII. Dục (S.i,44) |
| 78. ‘‘Kimatthakāmo na dade, kiṃ macco na pariccaje; | — Nghĩ lợi, không cho ai, Con người từ bỏ gì? |
| Kiṃsu muñceyya kalyāṇaṃ, pāpikaṃ na ca mocaye’’ti. | Thiện gì nên thốt ra? Ác gì nên ngăn chận? |
| ‘‘Attānaṃ na dade poso, attānaṃ na pariccaje; | — Con người không cho mình, Không nên từ bỏ mình, |
| Vācaṃ muñceyya kalyāṇaṃ, pāpikañca na mocaye’’ti. | Lời thiện, nên thốt ra, Lời ác, nên ngăn chận. |
| 9. Pātheyyasuttaṃ | IX. Lương Thực (S.i,44) |
| 79. ‘‘Kiṃsu bandhati pātheyyaṃ, kiṃsu bhogānamāsayo; | — Cái gì cột lương thực? Cái gì hút tài sản? |
| Kiṃsu naraṃ parikassati, kiṃsu lokasmi dujjahaṃ; | Cái gì lôi cuốn người? Ở đời, khó bỏ gì? |
| Kismiṃ baddhā puthū sattā, pāsena sakuṇī yathā’’ti. | Cái gì buộc phàm nhân, Như chim bị bẫy sập? |
| ‘‘Saddhā bandhati pātheyyaṃ, sirī bhogānamāsayo; | — Lòng tin cột lương thực, Thần tài hút tài sản. |
| Icchā naraṃ parikassati, icchā lokasmi dujjahā; | Lòng muốn lôi cuốn người, Ở đời, muốn (icchà) khó bỏ. |
| Icchābaddhā puthū sattā, pāsena sakuṇī yathā’’ti. | Ham muốn buộc phàm nhân, Như chim bị bẫy sập. |
| 10. Pajjotasuttaṃ | X. Chớp (S.i,44) |
| 80. ‘‘Kiṃsu lokasmi pajjoto, kiṃsu lokasmi jāgaro; | — Vật gì chiếu sáng đời? Vật gì thức tỉnh đời? |
| Kiṃsu kamme sajīvānaṃ, kimassa iriyāpatho. | Ai cọng nghiệp với người? Cử chỉ chúng là gì? |
| ‘‘Kiṃsu alasaṃ analasañca [kiṃ ālasyānālasyañca (ka.)], mātā puttaṃva posati; | Ai nuôi kẻ nhác, siêng, Như mẹ nuôi con cái? |
| Kiṃ bhūtā upajīvanti, ye pāṇā pathavissitā’’ti. | Hữu tình gì trì mạng, Y cứ vào địa đại? |
| ‘‘Paññā lokasmi pajjoto, sati lokasmi jāgaro; | — Trí tuệ chiếu sáng đời, Chánh niệm thức tỉnh đời, |
| Gāvo kamme sajīvānaṃ, sītassa iriyāpatho. | Bò cọng nghiệp với người, Đường cày là con đường. |
| ‘‘Vuṭṭhi alasaṃ analasañca, mātā puttaṃva posati; | Mưa nuôi kẻ nhác, siêng, Như mẹ nuôi con cái. |
| Vuṭṭhiṃ bhūtā upajīvanti, ye pāṇā pathavissitā’’ti. | Mưa trì mạng chúng sanh, Y cứ vào địa đại. |
| 11. Araṇasuttaṃ | XI. Không Tranh Luận (S.i,44) |
| 81. ‘‘Kesūdha araṇā loke, kesaṃ vusitaṃ na nassati; | — Ai không tranh luận đời? Ai sống không hoại diệt? |
| Kedha icchaṃ parijānanti, kesaṃ bhojissiyaṃ sadā. | Ai rõ ham muốn đời? Ai thường xuyên tự tại? |
| ‘‘Kiṃsu mātā pitā bhātā, vandanti naṃ patiṭṭhitaṃ; | Ai an trú như vậy, Cha, mẹ, anh đảnh lễ? |
| Kiṃsu idha jātihīnaṃ, abhivādenti khattiyā’’ti. | Ai dầu có hạ sanh, Được Sát-lỵ tôn kính? |
| ‘‘Samaṇīdha araṇā loke, samaṇānaṃ vusitaṃ na nassati; | — Sa-môn không tranh đời, Sa-môn sống không diệt, |
| Samaṇā icchaṃ parijānanti, samaṇānaṃ bhojissiyaṃ sadā. | Sa-môn rõ dục vọng, Sa-môn thường tự tại, |
| ‘‘Samaṇaṃ mātā pitā bhātā, vandanti naṃ patiṭṭhitaṃ; | Sa-môn trú như vậy, Cha, mẹ, anh kính lễ. |
| Samaṇīdha jātihīnaṃ, abhivādenti khattiyā’’ti. | Sa-môn dầu hạ sanh, Được Sát-lỵ tôn kính. |
| Chetvāvaggo aṭṭhamo. | |
| Tassuddānaṃ – | |
| Chetvā rathañca cittañca, vuṭṭhi bhītā najīrati; | |
| Issaraṃ kāmaṃ pātheyyaṃ, pajjoto araṇena cāti. | |
| Devatāsaṃyuttaṃ samattaṃ. |
