Tipitaka.org |
Việt dịch: HT. Thích Minh Châu |
1. Rūpaaññāṇasuttaṃ |
I. Vô Tri (1) (S.iii,257) |
607. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho vacchagotto paribbājako yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho gotama, hetu, ko paccayo, yānimāni [yenimāni (?)] anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā, antavā lokoti vā, anantavā lokoti vā, taṃ jīvaṃ taṃ sarīranti vā, aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīranti vā, hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti? ‘‘Rūpe kho, vaccha, aññāṇā, rūpasamudaye aññāṇā, rūpanirodhe aññāṇā, rūpanirodhagāminiyā paṭipadāya aññāṇā; evamimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vāti. Ayaṃ kho, vaccha, hetu, ayaṃ paccayo, yānimāni [yena (sī.), yenimāni (?)] anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti. Paṭhamaṃ. |
1-2) Nhân duyên ở Sàvatthi… Rồi du sĩ ngoại đạo Vacchagota đi đến Thế Tôn; sau khi đến, nói lên những lời chào đón hỏi thăm; sau khi nói lên những lời chào đón hỏi thăm thân hữu, liền ngồi xuống một bên. 3) Ngồi xuống một bên, du sĩ ngoại đạo Vacchagota bạch Thế Tôn: — Do nhân gì? do duyên gì, này Tôn giả Gotama, một số (tà) kiến sai khác như thế này khởi lên ở đời: “Thế giới là thường còn” hay “Thế giới là không thường còn”; hay “Thế giới hữu biên” hay “Thế giới vô biên”; hay “Sinh mạng và thân thể là một” hay “Sinh mạng và thân thể là khác”; hay “Như Lai có tồn tại sau khi chết” hay “Như Lai không tồn tại sau khi chết” hay “Như Lai không tồn tại và không không tồn tại sau khi chết”. 4) — Do vô tri đối với sắc, này Vaccha, do vô tri đối với sắc tập khởi, do vô tri đối với sắc đoạn diệt, do vô tri đối với con đường đưa đến sắc đoạn diệt, cho nên có những (tà) kiến sai khác như thế này khởi lên đời: “Thế giới là thường còn”… hay “Như Lai không tồn tại và không không tồn tại sau khi chết”. Do nhân này, do duyên này, này Vaccha, có một số (tà) kiến sai khác như thế này khởi lên ở đời: “Thế giới là thường còn..”. hay “Như Lai không tồn tại và không không tồn tại sau khi chết”. |
2. Vedanāaññāṇasuttaṃ |
Vô Tri (2) |
608. Sāvatthinidānaṃ. Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho gotama, hetu, ko paccayo, yānimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti? ‘‘Vedanāya kho, vaccha, aññāṇā, vedanāsamudaye aññāṇā, vedanānirodhe aññāṇā, vedanānirodhagāminiyā paṭipadāya aññāṇā; evamimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vāti. Ayaṃ kho, vaccha, hetu, ayaṃ paccayo, yānimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti. Dutiyaṃ. |
(Như trên, ở đây là “vô tri đối với thọ”). |
3. Saññāaññāṇasuttaṃ |
Vô Tri (3) |
609. Sāvatthinidānaṃ. Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho gotama, hetu, ko paccayo, yānimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti? ‘‘Saññāya kho, vaccha, aññāṇā, saññāsamudaye aññāṇā, saññānirodhe aññāṇā, saññānirodhagāminiyā paṭipadāya aññāṇā; evamimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vāti. Ayaṃ kho, vaccha, hetu, ayaṃ paccayo, yānimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti. Tatiyaṃ. |
(Như trên, ở đây là “vô tri đối với tưởng”). |
4. Saṅkhāraaññāṇasuttaṃ |
Vô Tri (4) |
610. Sāvatthinidānaṃ. Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho gotama, hetu, ko paccayo, yānimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti? ‘‘Saṅkhāresu kho, vaccha, aññāṇā, saṅkhārasamudaye aññāṇā, saṅkhāranirodhe aññāṇā, saṅkhāranirodhagāminiyā paṭipadāya aññāṇā; evamimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vāti. Ayaṃ kho, vaccha, hetu, ayaṃ paccayo, yānimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti. Catutthaṃ. |
(Như trên, ở đây là “vô tri đối với các hành”). |
5. Viññāṇaaññāṇasuttaṃ |
Vô Tri (5) |
611. Sāvatthinidānaṃ . Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho gotama, hetu, ko paccayo, yānimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā …pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti? ‘‘Viññāṇe kho, vaccha, aññāṇā, viññāṇasamudaye aññāṇā, viññāṇanirodhe aññāṇā, viññāṇanirodhagāminiyā paṭipadāya aññāṇā; evamimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vāti. Ayaṃ kho, vaccha, hetu, ayaṃ paccayo, yānimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti. Pañcamaṃ. |
(Như trên, ở đây là “vô tri đối với thức”). |
6-10. Rūpaadassanādisuttapañcakaṃ |
II. Vô Kiến (1-5) |
612-616. Sāvatthinidānaṃ. Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho gotama, hetu, ko paccayo, yānimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti? Rūpe kho, vaccha, adassanā…pe… rūpanirodhagāminiyā paṭipadāya adassanā…pe… vedanāya … saññāya … saṅkhāresu kho, vaccha, adassanā…pe… viññāṇe kho, vaccha, adassanā…pe… viññāṇanirodhagāminiyā paṭipadāya adassanā…pe…. Dasamaṃ. |
(Như trên, ở đây là “vô kiến đối với sắc” … “thọ, …tưởng, …các hành, …thức”). |
11-15. Rūpaanabhisamayādisuttapañcakaṃ |
III. Không Hiện Quán (anabhisamaya) (1-5) |
617-621. Sāvatthinidānaṃ . Rūpe kho, vaccha, anabhisamayā…pe… rūpanirodhagāminiyā paṭipadāya anabhisamayā…pe…. |
(Như trên, ở đây là “không hiện quán năm uẩn”). |
Sāvatthinidānaṃ. Vedanāya kho, vaccha, anabhisamayā…pe…. |
|
Sāvatthinidānaṃ . Saññāya kho, vaccha, anabhisamayā…pe…. |
|
Sāvatthinidānaṃ. Saṅkhāresu kho, vaccha, anabhisamayā…pe…. |
|
Sāvatthinidānaṃ. Viññāṇe kho, vaccha, anabhisamayā…pe…. Pannarasamaṃ. |
|
16-20. Rūpaananubodhādisuttapañcakaṃ |
IV. Không Liễu Tri (anubodha) (1-5) |
622-626. Sāvatthinidānaṃ . Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ko nu kho, bho gotama, hetu, ko paccayo…pe… rūpe kho, vaccha, ananubodhā…pe… rūpanirodhagāminiyā paṭipadāya ananubodhā…pe…. |
(Như trên, ở đây là “không liễu tri năm uẩn”) |
Sāvatthinidānaṃ. Vedanāya kho, vaccha…pe…. |
|
Sāvatthinidānaṃ. Saññāya kho, vaccha…pe…. |
|
Sāvatthinidānaṃ. Saṅkhāresu kho, vaccha…pe…. |
|
Sāvatthinidānaṃ. Viññāṇe kho, vaccha ananubodhā…pe… viññāṇanirodhagāminiyā paṭipadāya ananubodhā. Vīsatimaṃ. |
|
21-25. Rūpaappaṭivedhādisuttapañcakaṃ |
V. Không Thông Đạt (appativebha) (1-5) |
627-631. Sāvatthinidānaṃ. Ko nu kho, bho gotama, hetu, ko paccayo…pe… . Rūpe kho, vaccha, appaṭivedhā…pe… viññāṇe kho, vaccha, appaṭivedhā…pe…. Pañcavīsatimaṃ. |
(Như trên, ở đây là “không thông đạt năm uẩn”) |
26-30. Rūpaasallakkhaṇādisuttapañcakaṃ |
VI. Không Đẳng Quán (asallakkhana) (1-5) |
632-636. Sāvatthinidānaṃ. Rūpe kho, vaccha, asallakkhaṇā…pe… viññāṇe kho, vaccha, asallakkhaṇā…pe…. Tiṃsatimaṃ. |
(Như trên, ở đây là “không đẳng quán năm uẩn”) |
31-35. Rūpaanupalakkhaṇādisuttapañcakaṃ |
VII. Không Tùy Quán (anupalakkhana) (1-5) |
637-641. Sāvatthinidānaṃ . Rūpe kho, vaccha, anupalakkhaṇā…pe… viññāṇe kho, vaccha, anupalakkhaṇā…pe…. Pañcatiṃsatimaṃ. |
(Như trên, ở đây là “không tùy quán năm uẩn”) |
36-40. Rūpaappaccupalakkhaṇādisuttapañcakaṃ |
VIII. Không Cận Quán (appaccupalakkhana) (1-5) |
642-646. Sāvatthinidānaṃ . Rūpe kho, vaccha, appaccupalakkhaṇā…pe… viññāṇe kho, vaccha, appaccupalakkhaṇā…pe…. Cattālīsamaṃ. |
(Như trên, ở đây là “không cận quán năm uẩn”) |
41-45. Rūpaasamapekkhaṇādisuttapañcakaṃ |
IX. Không Đẳng Sát (asamapekkana) (1-5) |
647-651. Sāvatthinidānaṃ. Rūpe kho, vaccha, asamapekkhaṇā…pe… viññāṇe kho, vaccha, asamapekkhaṇā…pe…. Pañcacattālīsamaṃ. |
(Như trên, ở đây là “không đẳng sát năm uẩn”). |
46-50. Rūpaappaccupekkhaṇādisuttapañcakaṃ |
X. Không Cận Sát (appaccupekkhana) (1-5) |
652-656. Sāvatthinidānaṃ . Rūpe kho, vaccha, appaccupekkhaṇā…pe… viññāṇe kho, vaccha, appaccupekkhaṇā…pe…. Paññāsamaṃ. |
(Như trên, ở đây là “không cận sát năm uẩn”) |
51-54. Rūpaappaccakkhakammādisuttacatukkaṃ |
XI. Không Hiện Kiến (appaccakkhakamma) (1-5) |
657-660. Sāvatthinidānaṃ. Atha kho vacchagotto paribbājako yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bho gotama, hetu, ko paccayo, yānimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti? Rūpe kho, vaccha, appaccakkhakammā, rūpasamudaye appaccakkhakammā , rūpanirodhe appaccakkhakammā, rūpanirodhagāminiyā paṭipadāya appaccakkhakammā…pe…. |
(Như trên, ở đây là “không hiện kiến năm uẩn”) |
Sāvatthinidānaṃ . Vedanāya kho, vaccha, appaccakkhakammā…pe… vedanānirodhagāminiyā paṭipadāya appaccakkhakammā…pe…. |
|
Sāvatthinidānaṃ. Saññāya kho, vaccha, appaccakkhakammā…pe… saññānirodhagāminiyā paṭipadāya appaccakkhakammā…pe…. |
|
Sāvatthinidānaṃ . Saṅkhāresu kho, vaccha, appaccakkhakammā…pe… saṅkhāranirodhagāminiyā paṭipadāya appaccakkhakammā…pe…. Catupaññāsamaṃ. |
|
55. Viññāṇaappaccakkhakammasuttaṃ |
|
661. Sāvatthinidānaṃ. ‘‘Viññāṇe kho, vaccha, appaccakkhakammā, viññāṇasamudaye appaccakkhakammā, viññāṇanirodhe appaccakkhakammā, viññāṇanirodhagāminiyā paṭipadāya appaccakkhakammā; evamimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā…pe… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vāti. Ayaṃ kho, vaccha, hetu, ayaṃ paccayo , yānimāni anekavihitāni diṭṭhigatāni loke uppajjanti – sassato lokoti vā, asassato lokoti vā, antavā lokoti vā, anantavā lokoti vā, taṃ jīvaṃ taṃ sarīranti vā, aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīranti vā, hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti. Pañcapaññāsamaṃ. |
|
Vacchagottasaṃyuttaṃ samattaṃ. |
|
Tassuddānaṃ – |
|
Aññāṇā adassanā ceva, anabhisamayā ananubodhā; |
|
Appaṭivedhā asallakkhaṇā, anupalakkhaṇena appaccupalakkhaṇā; |
|
Asamapekkhaṇā appaccupekkhaṇā, appaccakkhakammanti. |
|